Predsjednik Crne Gore Milo Đukanović će lokalne izbore u Mojkovcu, Petnjici i Cetinju raspisati do 6. oktobra, kada za to ističe zakonski rok, potvrđeno je “Vijestima” iz njegovog kabineta.

Lokalni izbori u Beranama i Ulcinju moraju biti održani do 27. marta, saznaje Berane online. Prethodni lokalni izbori u ove dvije opštine su održani 5. februara 2018. godine.

Do promjene može doći ako se prihvati Predlog dopuna Zakona o lokalnoj samoupravi koji je u skupštinskoj proceduri, a kojim predsjednik parlamenta i Demokratske Crne Gore Aleksa Bečić predlaže da se mandat lokalnoj vlasti u opštinama Berane, Mojkovac, Petnjica, Cetinje i Ulcinj produži do proljeća, kada bi se održali izbori u 17 opština i eventualno u Tuzima, ako bi tamošnji lokalni parlament sam sebi skratio mandat. Lokalnoj Skupštini u Tuzima mandat ističe 2023. godine.

Bečić je to, kako je ranije saopštio, predložio kako država ne bi konstantno bila u vanrednom političkom stanju i kako bi se spustile višegodišnje tenzije.

”Ako ništa ne promijenimo u našem zakonodavnom okviru, to znači da ćemo do kraja maja ili početka samog juna imati najmanje četiri odvojena izborna procesa na lokalnom nivou”, kazao je ranije Bečić.

Iz Skupštine nijesu odgovorili na pitanja u kojoj fazi je Predlog dopuna Zakona o lokalnoj samoupravi koji je podnio Bečić i da li se, s obzirom na trenutnu krizu vlasti, može očekivati da će biti usvojen.

Naredne godine treba da se održe lokalni izbori, pored Berana i Ulcinja, na proljeće u još 12 opština, među kojima je i Podgorica.

Savjetnik predsjednika Crne Gore za ustavni sistem i pravna pitanja Boris Bastijančić kazao je za “Vijesti” da se prema važećem Zakonu o izboru odbornika i poslanika izbori za odbornike održavaju najkasnije 15 dana prije isteka izbornog perioda odbornika kojima teče mandat. U saglasju s pomenutim je, kako je istakao, i član 36 stav 2 Zakona o lokalnoj samoupravi, kojim je utvrđeno da se izbori za Skupštinu održavaju najkasnije 15 dana prije isteka mandata Skupštine.

”Cijeneći prethodno istaknuto, kao i činjenice da je aktuelni saziv Skupštine opštine Mojkovac konstituisan 20.12.2017. godine, Skupštine opštine Petnjica 25.12.2017. godine i Skupštine Prijestonice Cetinje 28.12.2017. godine, te da im od odnosnih datuma mandat traje četiri godine, predsjednik Crne Gore donijeće, u skladu sa svojim nadležnostima, pozitivnim propisima i definisanim rokovima, Odluku o raspisivanju izbora za odbornike navedenih lokalnih predstavničkih tijela”, kazao je Bastijančić.

Shodno tome, ovi izbori će, kako je kazao Bastijančić, biti održani istoga dana i to najkasnije do 5. decembra 2021.

”U tom slučaju, a imajući u vidu član 14 stav 2 Zakona o izboru odbornika i poslanika, koji nalaže da od dana raspisivanja izbora do njihovog održavanja ne može proteći manje od 60 ni više od 100 dana, već je od 27. avgusta počeo da teče zakonski rok, u kojem bi konačno do 6. oktobra ove godine predsjednik Crne Gore bio dužan da raspiše izbore za nove sazive skupština Mojkovca, Petnjice i Cetinja”, rekao je Bastijančić.

Programska direktorica Centra za monitoring i istraživanje (CeMI) Teodora Gilić kazala je da zastupaju stav da je nakon sprovedene izborne reforme, koja uključuje i depolitizaciju i profesionalizaciju Državne izborne komisije, potrebno održati istovremene izbore na svim nivoima.

”Isto znači da je potrebno održati prijevremene parlamentarne i predsjedničke, kao i lokalne izbore u svim crnogorskim opštinama. Ovo treba da bude predmet dogovora, odnosno kompromisa vlasti i opozicije.”

Ona je istakla da smatraju pogrešnim da se selektivno produžavaju, protivustavno, mandati odbornicima u dijelu opština, jer za to ne postoji pravni osnov.

”Održavanje izbora na svim nivoima bi dalo novim vlastima četiri godine da se posvete reformama, a ne da se usljed učestalih predizbornih kampanja prilagođavaju lokalnim kontekstima”.

Gilić: Politička stabilnost, ali ne po modelu Demokrata

Gilić je kazala da je potrebna duža politička stabilnost, ali da se do nje ne dolazi na način kako su to predložile Demokrate.

”Isto više liči na pokušaj ublažavanja efekta izbornog rezultata u tri opštine u kojima će se prvo održati izbori (Cetinje, Petnjica i Mojkovac). U najmanje dvije od te tri za očekivati je poraz sadašnje vlasti na nacionalnom nivou, te je ovo više u funkciji ublažavanja tog efekta, nego izlaženja u susret preporukama Evropske unije (EU).”

Ona je kazala da treba učiti iz iskustva BiH gdje se lokalni izbori moraju održati u istom danu u svim opštinama.

Neracionalno da se često glasa na lokalu

U predlogu zakona koji je predložio Bečić navodi se da je Evropska komisija u izvještaju za Crnu Goru za 2019. godinu, u poglavlju koje se odnosi na izbore, između ostalog konstatovala “da su lokalni izbori nastavili da se odvijaju jedni za drugima, što čini posmatranje s međunarodnog nivoa teškim i ostavlja mnoštvo prilika da se tvrdi da postoje nepravilnosti koje se ne mogu nezavisno cijeniti”.

U izvještaju Evropske komisije o Crnoj Gori za 2020. godinu se navodi “da uprkos međupartijskom sporazumu da se lokalni izbori održavaju na isti dan, pravni okvir još predviđa mogućnost njihovog organizovanja u različitim terminima”.

”Evidentno je da bi bilo krajnje neracionalno da se i dalje nastavi s postojećom praksom održavanja učestalih lokalnih izbora”, navodi se u predlogu zakona.