Prosječna zarada u Crnoj Gori iznosi oko 800 eura, ali takvim primanjima teško da može da se pohvali veliki dio crnogorskih građana.

Sudeći prema zvaničnoj statistici Monstata, samo stanovnici pet crnogorkih opština od ukupno 25 primaju plate u rangu ili iznad državnog prosjeka. Kada je riječ o sjevernom regionu, u većini opština zarade su daleko od prosjeka na državnom nivou, a i broj zaposlenih nije na zavidnom nivou.

Najniže zarade primaju stanovnici Bijelog Polja, koje je nekada važilo za industrijski centar na sjeveru. Prosječna zarada u tom gradu je 657 eura. Nešto bolje plate imaju radnici u Petnjici, gdje prosječna plata iznosi 668 eura. Zatim slijedi jedna od najmlađih opština, Tuzi, u kojoj je prosječna zarada oko 680 eura. Za nijansu bolju zaradu primaju građani Andrijevice, odnosno svega osam eura više, tačnije 688.

Zarade daleko ispod državnog prosjeka primaju i stanovnici nekih od primorskih opština. Plata od 712 eura prosječna je u Ulcinju, za četiri eura je veća u centralnoj regiji, odnosno u Danilovgradu gdje je 716 eura, prosječan lični dohodak od 724 eura realnost je najvećeg bokeškog grada Herceg Novog, koliko iznosi i prosjek u Šavniku, koji je jedna od najnerazvijenijih opština. Za samo dva eura veća je prosječna plata u Rožajama, gdje iznosi 726 eura, dok je u Gusinju prosjek 729 eura. U Mojkovcu prosječna plata obračunata je na 737 eura. Po 746 eura prosječno primaju stanovnici Berana i Kolašina, a zaposleni u Baru imaju svega 12 eura veću prosječnu platu, odnosno 758 eura. Žabljak kao ljetnji planinski i turistički centar može da se pohvali prosjekom od 762 eura, dok Budvani, iako žive u prestonici turizma, primaju identičan iznos kao i stanovnici Plužina – 770 eura.

Ispod prosjeka primaju i stanovnici Nikšića i Plava, gdje prosječne zarade iznose 793, odnosno 795 eura po stanovniku.

Iznad državnog prosjeka zarade su zabilježene u svega pet crnogorskih opština. U Kotoru, gdje iznosi 810 eura, na Cetinju, gdje je izračunata na 824 eura, i u Podgorici, gdje je prosječna zarada obračunata za oko 12 eura više nego u prestonici i iznosi 836 eura. Na vrhu liste najplaćenijih stanovnika nalaze se najmlađa opština Zeta, gdje prosječna zarada iznosi 892 eura, i Tivat, koji već godinama dominira na listi, gdje je prosječna zarada daleko iznad crnogorskog prosjeka i iznosi čak 975 eura. Kada je riječ o visokoj zaradi u ovoj opštini, činjenica je da je visokokotirana zbog nižeg broja stanovnika, a samim tim i radnika, te nije riječ o nekom ekonomskom bumu.

Većina zaposlenih radi u javnom sektoru

U Crnoj Gori, prema podacima Uprave prihoda i carina, ukupno je zaposleno oko 240 hiljada građana, od čega gotovo 80 hiljada ili svaki treći radi u javnoj administraciji.

Da je država najbolji poslodavac, dokazuje činjenica da mladi najviše žele da zasnuju radni odnos u nekoj od državnih firmi, a mnogi napuštaju privatnike zbog boljih zarada i uslova u javnoj upravi.

Tako, u zemlji sa nešto više od 600 hiljada stanovnika, radi tek svaki drugi građanin, od čega trećina u javnom sektoru. Prema podacima Uprave prihoda i carina, koji su dostavljeni portalu Bankar, u Crnoj Gori je ukupno 239.494 zaposlenih.

Regulatorna agencija za energetiku donijela je konačnu odluku da struja za domaćinstva poskupi za 5,63 odsto, od 1. januara naredne godine.

Do poskupljenja je došlo na osnovu zahtjeva CEDIS-a, dok EPCG nije tražila uvećanje za svoje stvake na računu.

Najavljeno povećanje cijena struje za građane je novi udar na budžet, dok ekonomisti upozoravaju, da iako se ne radi o velikom povećanju, ono će neminovno dovesti do talasa poskupljenja ostalih proizvoda.

Poskupljenje od oko 5,63 odsto u prevodu znači da bi prosječni račun za struju od 50 eura ubuduće mogao biti veći oko dva i po eura, što će varirati zavisno od perioda kada je najveća potrošnja domaćinstva.

Cijena struje za domaćinstva sa dvotarifnim mjerenjem, prema trenutnoj fazi postupka utvrđivanja, mogla bi od naredne godine da poraste, uslovljena porastom troškova za nabavku energije za pokrivanje tehničkih gubitaka u sistemu usljed rasta cijena na veleprodajnom tržištu.

Regulatorna agencija za energetiku i regulisane komunalne djelatnosti (REGAGEN) donijela je izvještaj po mišljenjima i primjedbama na izvještaj o analizi dokumentacije po zahtjevu Crnogorskog elektrodistributivnog sistema (CEDIS) za utvrđivanje regulatorno dozvoljenog prihoda i cijena za narednu i 2025. godinu.

Predstavnici regulatora su objasnili da će odluka o utvrđivanju cijena za korišćenje distributivnog sistema električne energije biti donijeta nakon održavanja otvorenog dijela sjednice Odbora REGAGEN, uzimajući u obzir eventualno dostavljene nove argumente, informacije i dokumentaciju na samoj sjednici koja će se održati u ponedeljak.

„Zbog toga, informacije o visini regulatorno dozvoljenog prihoda Crnogorskog elektrodistributivnog sistema (CEDIS) kao i njegovog uticaja na cijene za korisnike distributivnog sistema koje u ovom trenutku dijelimo sa javnošću, nijesu konačne“, navodi se u saopštenju regulatora u vezi sa trenutnim rezultatima obrade zahtjeva CEDIS-a.

CEDIS je zahtijevao regulatorno dozvoljeni prihod koji se transponuje u cijene za narednu godinu od 111,08 miliona eura, a za 2025. od 116,38 miliona eura.

REGAGEN je, na osnovu dokumentacije dostavljene od CEDIS-a u ovoj fazi postupka, ocijenila osnovanim regulatorno dozvoljeni prihod koji se transponuje u cijene za narednu godinu u iznosu od 94,6 miliona eura, što je 16,48 miliona eura, odnosno 14,84 odsto manje od zahtijevanog iznosa.

REGAGEN je ocijenila osnovanim regulatorno dozvoljeni prihod koji se transponuje u cijene za 2025. godinu u iznosu od 108,16 miliona eura, što je 8,22 miliona eura, odnosno 7,06 odsto manje od zahtijevanog iznosa.

„Uz pretpostavku primjene iste cijene električne energije koju određuje snabdjevač u narednoj kao u ovoj godini, postupak utvrđivanja cijena za korišćenje sistema u narednoj godini u ovoj fazi rezultira povećanjem mjesečnog računa 3,64 odsto za prosječnog kupca priključenog na 35 kV naponski nivo, 3,82 odsto za prosječnog kupca priključenog na deset kV naponski nivo, 0,67 odsto za prosječnog kupca sa mjerenjem snage priključenog na 0,4 kV naponski nivo i 4,71 odsto za prosječnog kupca bez mjerenja snage sa jednotarifnim mjerenjem priključenog na 0,4 kV naponski nivo“, navodi se u saopštenju.

Iz REGAGEN-a su kazali da najviše kupaca priključenih na distributivni sistem pripada kategoriji domaćinstva sa dvotarifnim mjerenjem.

„Postupak utvrđivanja cijena u ovoj fazi rezultira povećanjem mjesečnog računa u narednoj godini za prosječnog kupca iz ove kategorije za 1,51 eura, odnosno 5,63 odsto, uz pretpostavku primjene iste cijene električne energije koju određuje snabdjevač kao u ovoj godini“, precizirali su iz REGAGEN-a.

Navedena povećanja cijena su u najvećoj mjeri uslovljena porastom troškova za nabavku energije za pokrivanje tehničkih gubitaka u sistemu, usljed rasta cijena električne energije na veleprodajnom tržištu.

„S obzirom na to da je navedena procjena za kupce iz kategorije domaćinstva sa dvotarifnim mjerenjem vršena na osnovu prosječne potrošnje u višoj i nižoj tarifi (36 odsto u nižoj i 64 odsto u višoj tarifi), ističemo da kupac može upravljati svojom potrošnjom i time uticati na svoj mjesečni račun. Naime, kada bi kupac sa prosječnom potrošnjom, 45 odsto energije koju potroši na mjesečnom nivou koristio u nižoj tarifi, a 55 odsto u višoj, njegov račun se ne bi povećao u odnosu na ovu godinu“, naveli su iz REGAGEN-a.

Informacije o periodima primjene više i niže tarife u toku dana potrošač može naći na svom računu za struju.